Waarom we meer moeten luisteren naar verpleegkundigen

Al jaren zijn verpleegkundigen en ander verzorgend personeel regelmatig in het nieuws. De zorg is de beroepsgroep met de grootste tekorten, een hoog verzuimpercentage en een vroege uitval bij jonge medewerkers. Tot nu toe komt men het verplegend personeel hierin tegemoet door de invoering van een loonsverhoging of met een bonus voor de inzet tijdens de coronacrisis. Een hoger salaris heeft echter nog nooit geleid tot minder werkstress of een verbeterde vitaliteit van medewerkers. Bovendien staat bij ontslagindiening van zorgmedewerkers het loon als vertrekreden onderaan. Waar verpleegkundigen wel om vragen is meer zeggenschap, autonomie, een lagere administratielast en meer mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling.

De coronacrisis laat nogmaals zien dat verpleegkundigen onvoldoende gehoord worden, vertelt RVS-voorzitter Jet Bussemaker in een artikel van Skipr. In het Outbreak Management Team (OMT) schittert deze beroepsgroep namelijk door afwezigheid. En dat terwijl verpleegkundigen aan het bed staan en zeker zo cruciaal zijn als de artsen die wél deelnemer zijn aan het OMT. Het ontbreken van verpleegkundigen en verzorgenden in het OMT kan zomaar grote gevolgen hebben. Ze ervaren namelijk een hoge werkdruk en voelen zich hierbij te weinig ondersteund. Deze factoren zijn bepalend voor het welzijn van de zorgmedewerkers en daarmee voorspellend voor de verzuimcijfers. Volgens Bussemaker is dit deels het gevolg van de manier waarop het Nederlandse zorgstelsel in elkaar zit. “Laten we eindelijk ook naar deze professionals luisteren. Ik kan het niet vaak genoeg zeggen.” We hebben niet veel te klagen in Nederland, maar toch vraagt het huidige stelsel om een herziening: “Tussen politiek en professional zit een onontwarbare kluwen van ‘sturingsnetwerken’ met organisaties als NZa, de ACM, het CIZ, het CAK en de zorgverzekeraars. Die doen natuurlijk hun best, maar al die organisaties werken vanuit hun eigen kaders. Ieder heeft zijn eigen belang en een net iets andere opvatting over het publieke belang. Deze complexiteit vertraagt verbeteringen. Veranderingen bereiken professionals niet. Dit veroorzaakt frustratie, verwarring en weerstand bij mensen die het werk doen én mensen die zorg nodig hebben.”

Bij grote beslissingen moet daarom de dialoog niet alleen worden aangegaan met artsen, maar ook met de grootste beroepsgroep in de zorg: verpleegkundigen en verzorgenden. Zij weten immers vaak beter wat in de praktijk wel en niet werkt dan de sturingsnetwerken en zorgverzekeraars. Daarnaast zorgt meer zeggenschap en autonomie ook voor meer werkplezier, verbinding en vertrouwen. De waardering komt tot nu toe alleen in vormen van applaus en loonsverhogingen, maar verandert nog niets aan het werk zelf. Laten we niet vergeten dat vooral in deze tijd elke verpleegkundige of verzorgende onmisbaar is. Daarom is het van fundamenteel belang dat zij zelf kunnen kiezen in plaats van dat er voor ze gekozen wordt.

Auteur: Astrid Renes
Programmamanager Teamshape

Heeft u een vraag over dit artikel of over Teamshape?
Klik hier om contact op te nemen